Η προσπάθεια της ψυχικής "ανατομίας" του ανθρώπου έχει ξεκινήσει εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Η ανάγκη που οδήγησε σε αυτή την ανάλυση, ήταν στην ουσία η προσπάθεια εύρεσης ενός κοινού λεξιλογίου ικανού να περιγράφει τις εσωτερικές εντυπώσεις και γνώσεις που αποκτούσαν οι διορατικοί άνθρωποι. Φυσικά αναπτύχθηκαν διάφορα συστήματα ανάλογα με το πολιτισμικό υπόβαθρο, μια προσεκτική ματιά σε αυτά τα συστήματα όμως αποκαλύπτει την κοινή, πανανθρώπινη εμπειρία που έχουν οι άνθρωποι για τους "άλλους κόσμους".
Η παρουσίαση που θα επιχειρήσουμε εδώ, βασίζεται στη γνώση έτσι όπως αυτή δίνεται από την Εσωτερική Σοφία.
Μας παραδίδεται λοιπόν, ότι υπάρχουν στο ηλιακό μας σύστημα επτά κόσμοι που είναι όλοι κατά μια έννοια "υλικοί" αλλά διαφέρουν ως προς την πυκνότητα της ύλης. Το ανθρώπινο ον υπάρχει και στους επτά κόσμους και για τον καθέναν έχει εφοδιαστεί και με ένα σώμα. Το κάθε σώμα λοιπόν, έχει εκείνα τα "αισθητήρια" όργανα που θα του επιτρέψουν να αντιληφθεί τον ανάλογο κόσμο για τον οποίο είναι προορισμένο. Επτά κόσμοι για το ηλιακό σύστημα, επτά σώματα για τον άνθρωπο, "όπως πάνω έτσι και κάτω" γράφει ο Ερμής ο Τρισμέγιστος.
Το κάθε σώμα είναι ένας φορέας ή όχημα της συνειδητότητας. Ανάλογα σε ποιον φορέα είναι επικεντρωμένη η συνείδηση, γίνεται αντιληπτός και ο αντίστοιχος κόσμος από τον άνθρωπο.
Τα επτά σώματα του ανθρώπου διαρθρώνονται ως εξής:
Άντι
Ανουπαντάκα
Ατμικό
Βουδδικό
Νοητικό
Αστρικό
Φυσικό-Αιθερικό
Πριν πούμε μερικά λόγια για το καθένα, χρειάζεται να αναφέρουμε και μια άλλη τριαδική σύσταση του ανθρώπου. Σύμφωνα με αυτή τη θεώρηση το ανθρώπινο ον αποτελείται από την
Μονάδα ή Θείο Εαυτό ή πιο απλά Πνεύμα, που είναι το θείο τμήμα του εαυτού μας
Ατομικότητα ή Ανώτερο Εαυτό ή Ψυχή, που υπάρχει καθ' όλη τη διάρκεια των ενσαρκώσεων του κατώτερου Εαυτού. Είναι το μέρος εκείνο που μένει σταθερό και συλλέγει τις εμπειρίες των ενσαρκώσεων. Είναι ο αιώνιος Προσκυνητής.
Προσωπικότητα ή αλλιώς τον Κατώτερο ή καθημερινό Εαυτό που αντιλαμβανόμαστε όλοι.
Το Φυσικό σώμα είναι το απτό σώμα μας. Περιβάλλεται από το Αιθερικό που θεωρείται κι αυτό υλικό αν και πιο λεπτοφυές. Το Αιθερικό αποτελεί το καλούπι πάνω στο οποίο χτίζεται το φυσικό σώμα για αυτό και οι ενεργειακές θεραπείες όπως και οι θεραπείες που επιτελούν οι σαμάνοι προσπαθούν να επέμβουν για αρχή στο Αιθερικό σώμα για να αποκαταστήσουν εκεί τη ζημιά και έτσι να θεραπευτεί κατά αντιστοιχία το σώμα. Το Αιθερικό είναι εκείνο που λαμβάνει τη ζωτική ενέργεια (Πράνα, Τσι) και τη διανέμει στο φυσικό σώμα μέσω του σπλήνα.
Το Αστρικό σώμα ονομάζεται από μερικούς και σώμα της επιθυμίας. Είναι ο χώρος όπου εδράζονται οι προσωπικές συγκινήσεις και τα συναισθήματα. Οτιδήποτε μας χαροποιεί ή μας θλίβει αποτυπώνεται στο Αστρικό σώμα και φαίνεται στην αύρα. Το Αστρικό σώμα σχετίζεται με το στοιχείο του νερού και είναι ευμετάβλητο συνεπώς μπορεί να είναι εξαιρετικά απατηλό ως προς την πληροφορία που μεταδίδει.
Το Νοητικό σώμα είναι εκεί όπου αναπτύσσεται η λογική σκέψη, ο συλλογισμός και η διάνοια. Το ίδιο χωρίζεται σε δύο μέρη, το κατώτερο νοητικό και το ανώτερο νοητικό. Το κατώτερο είναι το μυαλό του ανθρώπου, εκεί που παράγεται η σκέψη ενώ το ανώτερο είναι ο χώρος όπου παρουσιάζονται τα ιδανικά και οι ιδέες που καθοδηγούν και εμπνέουν τον άνθρωπο. Ο σύγχρονος πολιτισμός έχει δώσει την πρωτοκαθεδρία στο κατώτερο νοητικό ταυτίζοντάς το με την ύπαρξη του ίδιου του ατόμου "Σκέφτομαι άρα υπάρχω" θα πει ο Καρτέσιος και θα κάνει ένα τραγικό λάθος (ή μάλλον απλώς θα εκφράσει τον τρόπο που βλέπει η ανθρωπότητα εκείνη τη στιγμή τον κόσμο) τοποθετώντας το αποτέλεσμα πριν από το αίτιο. Υπάρχεις και άρα σκέφτεσαι είναι η σωστή σειρά...
Τα τρία αυτά πρώτα σώματα ονομάζονται μαζί "Η Χορδή του Ανθρώπου" και είναι αυτά τα τρία που συνθέτουν την Προσωπικότητα ή Κατώτερο Εαυτό.
Το Βουδδικό σώμα που από άλλους ονομάζεται και ψυχικό. Είναι το κέντρο της Ψυχής, το μετενσαρκούμενο Εγώ ή η Ατομικότητα. Σε αυτό το σώμα υπάρχουν ασυνήθιστες εμπειρίες, όπως ο υπνωτισμός, η τηλεπάθεια, η διαίσθηση, η ενόραση και τα όνειρα. Το ψυχικό αυτό σώμα είναι υποκειμενικό και για αυτό οι εμπειρίες του θα πρέπει να διασταυρώνονται γιατί μπορεί πολύ εύκολα να δώσει εμπειρίες στις οποίες ανακατεύεται και ο νους και έτσι ο αναζητητής να χαθεί. Με άλλα λόγια αν κάποιος ξυπνάει αυτό το σώμα, μπορεί εύκολα να εξαπατηθεί από αυτά που θέλει να πιστεύει και έτσι να έχει εμπειρίες που το φαίνονται αληθινές ενώ είναι αποκυήματα της φαντασίας του.
Το Ατμικό σώμα είναι το πνευματικό σώμα. Εκεί βιώνεις την κατάσταση της απελευθέρωσης έχοντας υπερβεί τους περιορισμούς των προηγούμενων τεσσάρων σωμάτων.
Το ανώτερο νοητικό σώμα, μαζί με το Βουδδικό και το Ατμικό είναι "Η Χορδή της Ψυχής" ή με άλλη ορολογία "Η Χορδή του Ωοειδούς". Είναι η Ατομικότητα ή Ανώτερος εαυτός ή Ψυχή. Προσέξτε ότι το ανώτερο νοητικό αποτελεί μέρος και της Προσωπικότητας και του Ανώτερου εαυτού ή Ψυχής. Είναι η πύλη από όπου περνάμε από το ένα στο άλλο. Για τη μεν Προσωπικότητα είναι το ανώτερο κομμάτι, για τη μεν Ψυχή το κατώτερο.
Το Ανουπαντάκα είναι το έκτο σώμα, το κοσμικό. Είναι το σημείο όπου εδράζεται η Μονάδα όπου στη χριστιανική ορολογία είναι γνωστή σαν "Ο Υιός στον κόλπο του Πατρός". Η Μονάδα είναι εκείνο το θραύσμα της Θεότητας που εξατομικεύτηκε και αποφάσισε να προβάλλει τον εαυτό του στον κόσμο. Είμαστε εμείς.
Το Άντι είναι το υπέρτατο σώμα. Είναι εκεί όπου τα πάντα έχουν εξαφανιστεί στον κόλπο του Πατέρα. Είναι ο "θείος γνόφος" στην Μυστική θεολογία του Διονυσίου Αεροπαγίτη.
Μέρος του Ατμικού σώματος μαζί με το Ανουπαντάκα και το Άντι αποτελούν τη "Χορδή της Μονάδας" ή το Θείο Εαυτό ή το Πνεύμα.
Το βασικό που μπορεί κάποιος να κρατήσει στο μυαλό του είναι πως η Ύλη είναι το όχημα της Ψυχής και η Ψυχή είναι το όχημα του Πνεύματος.
Ο παρακάτω πίνακας δίνει παραστατικά τα όσα αναφέραμε παραπάνω.